C Vitamini Nedir ve C Vitamini Özellikleri Nelerdir?
C vitamini faydaları sağlığımız için birçok açıdan önem
taşır. C Vitamini biyolojik işlevlerin çeşitliliğinde hayati bir rol oynayan
suda eriyen bir maddedir. C vitamininin diğer adı askorbik asittir. Diğer
canlılara benzemeyen şekilde, insan vücudu kendi C vitamini ihtiyacını üretemez
ve bu nedenle beslenmemizde günlük C vitamini kullanımı sağlığımız
açısından önemlidir. Askorbik asit suda eriyen bir vitamin olduğundan
vücudumuzun dokularında sadece sınırlı miktarlarda depolanır. Fazla C vitamini
miktarları vücuttan idrarla atılabilir ve böylelikle bu vitamin nadiren
toksisite ile ilişkilendirilir.
C Vitamini Faydaları
Kolajen Yapıcı
Kolajen yapıcı özelliği C vitamini faydaları arasında yer
alan önemli bir işlevdir. C vitamini hücreleri dokuları oluşturmak için
bağlayarak bedeni bir arada tutan birincil madde olan kolajen oluşumunda çok
önemli roller oynar. Vücudumuzun her kısmında, kemiklerimiz, cilt, tendonlar,
kartilaj, kan damarları ve dişler dâhil mevcuttur. C vitamininin
eksikliğinden doğabilecek olan iskorbüt olarak adlandırılan hastalık kan
damarlarının zayıflama ve sızma yapmasına, kemikler ve bağlayıcı dokuları
zayıflamasına ve cildin sarkmasına sebep olan bütün vücudumuzda kolajen
dokusunun bozulması ile meydana gelir.
Güçlü bir Antioksidan
C vitamini yararları arasında güçlü bir antioksidan olması
sebebiyle serbest radikallere karşı koruyucu özelliğinin bulunması da
vardır . Bu vitamin hücrelere zarar veren ve bağışıklık sistemini zayıflatan ve
yaşlanma ve hastalığın başlıca nedeni olan serbest radikallerden bedenlerimizi
koruyan önemli bir antioksidandır. Askorbik asit DNA’nın ve başka moleküllerin
DNA’ya ve diğer moleküllere oksidatif zararlarını asgariye indirmek için E
vitamini ile ve enzim glütasyon peroksidaz ile beraber çalışır. Aynı zamanda
kalp krizlerini önlemeye yardımcı olması C vitamininin faydaları arasındadır.
Zira LDL olarak adlandırılan kötü kolesterol sadece serbest radikallerden zarar
gördüğünde tehlikeli olur. Bağışıklık sistemini destekler. Antikor oluşumunu
hızlandırıcı etkisi vardır. Dişeti sağlığı ve yaraların iyileşmesi için
yararlıdır.
C Vitamininin Diğer Yararları
· Anemi tedavisine yardımcı olur, zira demir emilimine
yardımcı olur.
· Katarakt oluşumunu önlemeye veya geciktirmeye
yardımcı olur zira araştırmalar düşük C
vitamini düzeylerinin artan katarakt
riskiyle ilişkili olduğunu göstermektedir.
· Birçok kanser çeşidine karşı korunmaya yardımcı olur.
· Toksik mineral kurşunun birikimini engeller.
· Sıradan soğuk algınlığının önlenmesinde ve
tedavisinde kullanılabilir.
· Uzmanlar, hamilelikte veya emziren annedeki C vitamini
eksikliğinin anne karnındaki ve yeni doğan bebeğin zihinsel gelişimini
etkilediğini belirtiyorlar. Kopenhag Üniversitesi Yaşam Bilimleri Fakültesi’nde
gerçekleştirilen ve sonuçları American Journal of Clinical Nutrition adlı tıp
dergisinde yayınlanan araştırma, C vitamini eksikliği olan kobayların
hipokampüsle ilgili nöronlarının %30 daha az olduğunu ve hafızalarının daha
kötü olduğunu göstermiştir.
· California Üniversitesi’nde yapılan ve sonuçları Amerikan
Sağlık Birliğinin (JAMA) dergisinde çıkan araştırmaya göre, çok sigara içen
kişilerin kanlarında yüksek olduğu saptanan kurşun miktarı, 1000 mg. C vitamini
yüklemesiyle düşürülebilir.
· Boston’daki Tufts Üniversitesi araştırmacıları, 10 yıldan
fazla C vitamini alan kişilerde, kataraktın ilk belirtisi olan erken göz
merceği donukluğu riskinin %77 oranında ortadan kalktığını tespit etmişlerdir.
C Vitamini ve Kanser
• Kansere karşı mücadele eden NK-natural killer adlı
hücreler büyük oranda C vitamini olduğunda aktif olabiliyor.
• C vitamini antikanser aktivitesi olan interferon üretimini
de canlandırıyor.
• C vitamini, hücreyi serbest radikallere karşı korumaya
yardım eden peroksidazları artırıyor.
• Amerikada’ki Ulusal Sağlık Enstitüsünce yapılan ve
sonuçları Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi dergisinde yayınlanan araştırmaya
göre yüksek dozda C vitamini enjekte edilmesi kanserin ilerlemesini önleyici
etki göstermektedir. Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde C vitamini
enjeksiyonu tümörlerin yarı yarıya küçülmesini sağlamıştır.
• C vitamininin kanser hücresini öldürme etkisinin yalnızca
damardan alındığı zaman mümkün olabildiği belirtiliyor.
• Nadirende olsa bazı durumlarda C vitamini kullanımının
hızla büyüyen habis tümörleri olan kişilerde tümör nekrozunda ani bir artışa
yol açarak ölümcül bir etki yapabileceği belirtiliyor. Bu yüzden bu tür
tedavilerin sadece doktor gözetiminde olması gerekiyor.
• Bazı kanser türlerine karşı etkili olabileceği belirtilirken
bir çalışmada ise lösemi hastalarında olumsuz etki yaptığı görülmüştür. Bu
yüzden daha net bulgular elde edilene kadar lösemi hastalarının bu şekilde C
vitamini kullanması tavsiye edilmiyor.
• C vitamininin kanser tedavisinde kullanılabileceğini ifade
eden doktorlar olmakla birlikte henüz yeterli kanıt olmadığı için bu tür bir
tedaviye karşı çıkan uzmanlarda var. Ayrıca C vitamini gibi antioksidanların
kemoterapi ve radyoterapinin etkisini azaltabileceği uyarısında bulunuyorlar.
Bu yüzden doktordan habersiz olarak bu tür antioksidanların kullanılmaması
gerektiği ifade ediliyor.
C Vitamini Nelerde Bulunur – C Vitamini İçeren Yiyecekler
Hangileridir?
C vitamini en çok taze meyve ve sebzelerde bulunur.
Kuşburnu, misket limonu, frenk üzümü, portakal, greyfurt, yeşil biber c
vitamini kaynakları arasında olan besinlerdir. Domates, karnabahar, ıspanak,
patates gibi besinler de içinde C vitamini bulunan besinler
arasındadır.
Günlük C Vitamini İhtiyacı
C vitamini kullanımı : Önerilen C vitamini miktarı
konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bu vitamin için RDA (Önerilen Günlük
Doz) 60 mg’dır fakat bilhassa belirli bir sağlık durumu riski ile karşı
karşıyaysanız birçok sağlık uzmanı 500 mg lık dozlar önerir. Şayet genel
sağlığınızı bir multi vitamin veya besin takviyesi ürünü ile iyileştirmek
istiyorsanız, formülde 40 ila 60 mg askorbik asit makul miktar olmalıdır.
C Vitamini Fazlalığı: Bulantı kusma ve ishale neden
olur. Fazla c vitamini alımı böbrek taşı riskini artırabileceği
belirtilmektedir.
C Vitamini Eksikliği: C vitamini eksikliğinde iskorbüt
denilen hastalık ortaya çıkar. Diş eti kanamaları ve çürümeler görülür.
Enfeksiyonlara karşı direnç zayıflar.
İskorbüt: C vitamini eksikliğinde
ortaya çıkan bir hastalıktır. Halk arasında diş eti çekilmesi olarak
bilinir.
Halsizlik, kolayca kanayan dişetleri, ciltte morluklar,
eklemlerde ağrı ve yuvarlanan saçlar belirtileridir. C vitamini eksikliğinde
yorgunluk, iştah azalması, yara iyileşmesinde gecikme, deride kuruluk ve
çatlamalar, eklemlerde şişmeler olur. Vücut direncinin azalmasından dolayı grip
ve nezleye yakalanma riski artar.
Antikor : Vücudun bakterilerin antijenlerine (ki protein
yapidadırlar) karşı akyuvarlarca (bi iki merkez daha var) ürettiği proteinler.
Kaynak : http://tr.wikipedia.org/wiki/Ana_Sayfa
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder